გენური ინჟინერია

გენეტიკური მიღწევების ბაზაზე ჩამოყალიბდა ახალი დარგები:
უჯრედული ინჟინერია და გენური ინჟინერია, რომლებიც მიზნად ისახავენ უჯრედებისა და დნმ-ს მოლეკულების გამოყენებით უხვმოსავლიანი ჯიშების გამოყვანას.
გენური ინჟინერია მეტად აქტუალურია დღევანდელობისათვის. ეს არის სენი, რომლითაც დღეს დაავადდა მსოფლიო.  თუმცა ჩვენ, ქართველებს გაცილებით უკეთესი მდგომარეობა გვაქვს სხვა ქვეყნებთან შედარებით ეკოლოგიის თვალსაზრისით. მაინც დავიწყეთ ”პლასტმასის პომიდვრის” შემოტანა სხვა ქვეყნებიდან, მაშინ როდესაც ჩვენ გვაქვს საუკეთესო ჯიშის ”ჭოპორტის პომიდორი”, ასევე ახალციხის კარტოფილი, რძის ნაწარმი, მზესუმზირა, თაფლი, ვაშლი და სხვა მრავალი, რომელთა ჩამოთვლა შორს წაგვიყვანდა, მაგრამ მაინც მივეძალეთ იაფ და უსარგებლო პროდუქტებს, რომელთა შემოტანა გაცილებით ხელმისაწვდომი გახდა, ვიდრე ჩვენი პომიდვრის მოყვანა. გენური ინჟინერიის მეთოდით მოყვანილი პროდუქტის მიღება კი ჩვენ მომავალზე ცუდად აისახება. გენეტიკა და მედიცინა.
მემკვიდრული დაავადებების განკურნება თითქმის შეუძლებელია, მაგრამ გენეტიკური ცოდნის საფუძველზე შესაძლებელია შესაბამისი ზომების მიღება, მაგ: ფენილკეტონურია, დაავადებაა, როდესაც ახალშობილი ვერ ინელებს დედის რძეს. ამ გენეტიკური დაავადების აღმოჩენის შემთხვევაში ბავშვს დედის რძეს ჩაუნაცვლებენ სხვა საკვებით.

გენმოდიფიცირებულ საკვებს ტრანსგენურს უწოდებენ. საქართველოში გმო პროდუქციის გაკონტროლება საერთოდ არ ხდება. სახელმწიფო ორგანოებს თითქმის არ გააჩნიათ მონაცემები ქვეყნაში რა ტიპის და რა რაოდენობის გენმოდიფიცირებული პროდუქტი შემოდის. თუმცა, ხელისუფლებაში აცხადებენ, გმო პროდუქციის გასაკონტროლებლად შემოდგომისთვის სპეციალური კანონი იქნება მიღებული. როგორც ცნობილია, კანონპროექტი გენმოდიფიცირებული ცოცხალი ორგანიზმების, ანუ თესლისა და ქვირითის შემოტანის აკრძალვას შეეხება, ხოლო მზა პროდუქტის შემოტანის შემთხვევაში კი მისი მარკირება მოხდება.

ცოცხალი ორგანიზმებისგან თავისუფალ ზონად გამოცხადების მიზანია, რომ არ მოხდეს საქართველოს უნიკალური აგრარული ჯიშების გადაგვარება. როგორც ცნობილია, ამ სფეროს გაუკონტროლების გამო საფრთხე ექმნება ქვეყნის ბიომრავალფეროვნებას, რადგან თუ გენმოდიფიცირებული ორგანიზმი ერთხელ შეიჭრა ქვეყნის ტერიტორიაზე, ის დამტვერვის შედეგად გადადის სხვა კულტურაზე.

მზა პროდუქციის შემოტანის შემთხვევაში კი უნდა მოხდეს მისი ეტიკეტირება, რათა მომხმარებელმა იცოდეს, თუ რა სახის პროდუქციას ყიდულობს. თანაც ასეთი პროდუქციის ეტიკეტირება გამოიწვევს მასზე ფასის დაწევას. საგულისხმოა, რომ მთელს მსოფლიოში ასეთი პროდუქცია გაცილებით იაფი ღირს.

თანამედროვე გენური ინჟინერიის განვითარებამ შესაძლებელი გახადა სამკურნალო და საკვები პრეპარატების შექმნა, მათ შორის გენეტიკურად მოდიფიცირებული ცოცხალი ორგანიზმების მიღება. გენეტიკური მოდიფიცია გულისხმობს მცენარეული და ცხოველური ორგანიზმის გენეტიკური ნიშან–თვისების შეცვლას ბიოტექნოლოგიის მეთოდების გამოყენებით. რითი ანსხვავდება გენმოდიფიცირება ტრადიციული სელექციის მეთოდებისგან? ტრადიციული სელექციით ახალი ჯიშის მიღება, შესაძლებელია მხოლოდ ერთი სახეობის ფარგლებში. გენეტიკური მოდიფიცირება ერთი სახეობის ინდივიდის გენომში უცხო, სხვა სახეობის გენეტიკური ინფორმაციის გადატანის და ინტეგრირების (ტრანსგენიზმი). ორგანიზმში ხელოვნურად შეაქვთ და ინტეგრირებული ხდება უცხო გენი_ტრანსგენი.  ტრანსგენიზმის შედეგად მიიღება ტრანსგენური ორგანიზმი, რომელიც წარმატებით ფუნქციონირებს სხვა ორგანიზმიდან გადატანილი გენი (ან გენები).